Zbiór zawiera materiały źródłowe do artykułu publicystycznego Krzysztofa Bielawskiego Cmentarne palimpsesty, czyli drugie życie macew, opublikowanego w czasopiśmie „Chidusz” 2023 nr 4. Artykuł opisuje proceder wtórnego wykorzystywania po 1945 r. macew na cmentarzach żydowskich. Przedwojenne nagrobki po częściowym lub całkowitym zatarciu oryginalnej inskrypcji i wykonaniu nowego napisu były stawiane na grobach osób zmarłych w okresie powojennym lub ofiar Zagłady. Takie nagrobki można znaleźć na cmentarzach żydowskich m.in. w Kaliszu, Krakowie, Łodzi, Przemyślu, Warszawie, Wrocławiu.
Dane zostały zebrane w trakcie realizacji projektu „Żydowskie życie religijne w Polsce (1944–1989)” w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki (numer projektu 2021/43/B/HS3/02925).
Zbiór zawiera 12 plików w formatach jpg, pdf, txt. Dokumenty pochodzą z zasobu Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie, Ośrodka Karta. Fotografie zostały wykonane przez autora artykułu.
Struktura danych:
1. Dokument z AIPN (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Warszawie, sygn. IPN BU 00170/429, Teczka pracy ps. „Wileński”)
2. Dokument z AIPN (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Warszawie, sygn. IPN BU 00170/429, Teczka pracy ps. „Wileński”)
3. Dokument z AIPN (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w Warszawie, sygn. IPN BU 00170/429, Teczka pracy ps. „Wileński”)
4. Fragment wywiadu z Markiem Orenem z zasobu Ośrodka "Karta"
5. Fotografia przerobionego nagrobka w Kaliszu
6. Fotografia przerobionego nagrobka w Krakowie
7. Fotografia przerobionego nagrobka w Krakowie
8. Fotografia przerobionego nagrobka w Warszawie
9. Fotografia przerobionego nagrobka w Warszawie
10. Fotografia przerobionego nagrobka w Przemyślu
11. Fotografia przerobionego nagrobka w Przemyślu
Celem podjętego badania było pokazanie mało znanego procederu dewastacji i kradzieży nagrobków na cmentarzach żydowskich po 1945 roku. W wyniku prac powstał pierwszy artykuł o tym zagadnieniu.
(2024)